Lệnh cấm sử dụng tiền mặt của EU ảnh hưởng đến thị trường tiền mã hóa: Tương lai thanh toán kỹ thuật số dưới các quy định AML mới

Tóm tắt Quy định AML của EU

Năm 2025, Hội đồng Liên minh châu Âu ban hành quy định phòng chống rửa tiền (AML) mới nhất—Quy định Cấm Tiền Mặt EU AML—chuẩn hóa lệnh cấm thanh toán tiền mặt vượt quá 10.000 €. Mọi thương nhân, tổ chức hoặc cá nhân thực hiện giao dịch tiền mặt trên ngưỡng này đều bắt buộc sử dụng ngân hàng hoặc kênh thanh toán được cấp phép. Ngoài ra, EU sẽ thành lập Cơ quan Chống Rửa Tiền (AMLA), dự kiến đi vào hoạt động đầy đủ vào năm 2026, chịu trách nhiệm giám sát tập trung các khoản thanh toán xuyên biên giới và các Nhà cung cấp Dịch vụ Tài sản Ảo (VASP).

Đây là bước chuyển sang giám sát nghiêm ngặt hơn đối với cả giao dịch tiền mặt ẩn danh và một số khoản thanh toán tiền mã hóa ẩn danh.

Tại sao cần hạn chế thanh toán tiền mặt?

Mục tiêu của EU là ngăn chặn rửa tiền, trốn thuế và tài trợ khủng bố. Tiền mặt, do không thể truy vết, từ lâu đã là công cụ chủ yếu cho hoạt động rửa tiền. Ủy ban châu Âu cho rằng các giao dịch tiền mặt lớn thường che giấu dòng tiền bất hợp pháp, trong khi thanh toán điện tử lại có tính kiểm toán rõ ràng.

Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng chính sách này vô hình trung thúc đẩy “xã hội không tiền mặt”. Một số nhà hoạt động quyền riêng tư cho rằng quy định này sẽ buộc người dân lệ thuộc vào hệ thống ngân hàng tập trung, làm giảm quyền tự chủ tài chính cá nhân.

Ranh giới quản lý giữa tiền mã hóa và tiền mặt

Khi các hạn chế về tiền mặt ngày càng siết chặt, thị trường có xu hướng chuyển trọng tâm sang tài sản mã hóa. EU phân loại hai nhóm chính dưới góc độ pháp lý:

• Tài sản mã hóa được quản lý (ví dụ: stablecoin, tài sản trên sàn giao dịch được cấp phép)
• Privacy coin và giao dịch ví không đăng ký (ví dụ: Monero, Zcash, v.v.)

Khuôn khổ AML mới yêu cầu rõ các sàn giao dịch và nhà cung cấp dịch vụ ví phải triển khai KYC (Biết khách hàng là ai) và báo cáo giao dịch đáng ngờ. Yêu cầu này nâng cao đáng kể tiêu chuẩn với giao dịch ẩn danh.

Đồng thời, tính minh bạch của blockchain khiến một số nhà quản lý đánh giá rằng giao dịch tiền mã hóa tuân thủ có thể còn an toàn hơn tiền mặt.

Stablecoin có thể trở thành “lựa chọn hợp pháp”?

Hình: https://www.gate.com/trade/USDC_USDT

Trong bối cảnh tiền mặt bị hạn chế, stablecoin có cơ hội bứt phá. Theo khung pháp lý MiCA (Markets in Crypto-Assets) của EU, nhà phát hành stablecoin được cấp phép có thể hợp pháp hóa thanh toán xuyên biên giới và thanh toán cho thương nhân.

Ví dụ:

• USDT / USDC có thể được công nhận như phương tiện thanh toán hợp lệ trong EU;
• EU cũng đang phát triển các stablecoin neo theo euro như EUROe và Circle EURC.

Như vậy, trong tương lai tại Pháp, Đức và nhiều quốc gia EU khác, người dùng có thể thanh toán qua ví Web3 đáp ứng chuẩn thay vì sử dụng tiền mặt.

Tác động đối với nhà đầu tư và đội ngũ dự án

• Với nhà đầu tư tiền mã hóa: Khi quy định AML siết chặt, privacy coin và nền tảng không KYC đối mặt rủi ro lớn hơn, còn sàn giao dịch và stablecoin tuân thủ sẽ được pháp luật bảo hộ.
• Với đội ngũ dự án Web3: Dự án thanh toán phi tập trung (như cổng thanh toán DeFi, hệ thống thanh toán on-chain) vượt kiểm định AML có thể trở thành trụ cột của thanh toán đại chúng.
• Với doanh nghiệp truyền thống: Doanh nghiệp thương mại điện tử, dịch vụ xuyên biên giới bắt buộc triển khai phương thức “thanh toán tiền mã hóa tuân thủ”, nếu không sẽ bị loại khỏi hệ thống pháp lý EU.

Kết luận

Quy định Cấm Tiền Mặt EU AML không chỉ giới hạn tiền mặt mà còn đặt nền móng cho hệ sinh thái thanh toán số và tiền mã hóa. Khi giao dịch tiền mặt ngày càng hiếm, cả người dùng lẫn doanh nghiệp sẽ ưu tiên các phương thức thanh toán số an toàn, tiện lợi hơn. Điều này tạo cơ hội cho stablecoin, thanh toán on-chain và hạ tầng tài chính Web3, đồng thời nâng chuẩn tuân thủ với mọi dự án.

Trong những năm tới, EU sẽ là nơi thử nghiệm cho sự giao thoa giữa tuân thủ tiền mã hóa và tài chính truyền thống. Đối với nhà đầu tư, chủ động nắm bắt xu hướng pháp lý và hướng tới môi trường blockchain minh bạch sẽ mở ra “cơ hội mới trong kỷ nguyên chống rửa tiền”.