Thị trường lần này thực sự coi việc Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) tăng lãi suất vào tháng 12 là điều chắc chắn.

Reuters ngày 4/12 đưa tin thẳng thắn, ba nguồn tin từ nội bộ chính phủ Nhật đã tiết lộ: lần này lãi suất chính sách rất có thể sẽ nhảy từ 0,5% lên 0,75%. Cần biết, đây là lần thắt chặt thực sự tiếp theo của BOJ kể từ động thái vào tháng 1 năm nay.

Thật ra, gió đã đổi chiều từ hai ngày trước. Vào ngày 2/12, Thống đốc BOJ Ueda Kazuo tại một cuộc họp đã buông một câu: "Cuộc họp tháng này phải cân nhắc kỹ chuyện có tăng lãi suất hay không" — kiểu phát biểu chính thức này vừa ra, ai cũng ngửi thấy mùi: Chẳng phải đây là màn dạo đầu trước khi hành động sao? Quả nhiên, hai ngày sau, nguồn tin lại "xé rào": "BOJ muốn tăng thì cứ tăng, phía chính phủ không có ý kiến." Câu này coi như xóa nốt chút hồi hộp cuối cùng.

Nói trắng ra, chuyện này thành công chủ yếu là do chính phủ không ngăn cản nữa. Trước đây thị trường còn nghĩ, chẳng phải Thủ tướng Sanae Takaichi khá bảo thủ sao? Nhỡ đâu bà ấy lo tăng lãi suất khiến phục hồi kinh tế sụp đổ, tỷ giá yên bị xáo trộn, liệu có âm thầm gây khó dễ cho BOJ không? Kết quả là bà ấy buông tay hoàn toàn, trao lại toàn quyền chủ động chính sách tiền tệ cho BOJ — thái độ này rõ ràng là "tùy các anh quyết".

Phía Ueda Kazuo thì tính toán rất rõ ràng: giờ dữ liệu lạm phát đã ổn định, thị trường lao động cũng khá căng, nền tảng kinh tế đủ sức chịu đựng cú sốc tăng lãi suất nhẹ. Lúc này mà còn vì lo ngại của chính phủ mà chần chừ, lại làm chậm tiến trình bình thường hóa chính sách tiền tệ.

Phản ứng của thị trường thì nhanh hơn bất kỳ ai. Ueda Kazuo vừa nói xong hôm thứ Hai, giới giao dịch đã đẩy xác suất tăng lãi suất tháng 12 lên tới 80%; giờ nguồn tin chính phủ xác nhận nữa, đến 20% do dự còn lại cũng bay hơi luôn. Nhưng hiện tại, điều mọi người quan tâm không còn là "có tăng hay không" nữa, mà là...