
Nguồn cung lưu hành là số lượng token tiền mã hóa đang được giao dịch tự do trên thị trường, đại diện cho tổng lượng token hiện có do nhà đầu tư sở hữu và không bị khoá. Đối với bất kỳ dự án tiền mã hóa nào, nguồn cung lưu hành đóng vai trò là chỉ số then chốt để đánh giá tình hình thị trường của dự án, vì chỉ số này tác động trực tiếp đến định giá thị trường cũng như cơ chế hình thành giá của token. Khác với nguồn cung tối đa, nguồn cung lưu hành không bao gồm các token chưa phát hành, đang bị khoá trong hợp đồng thông minh, trong thời gian vesting (thời gian khóa bảo lưu), hoặc do đội ngũ phát triển hay quỹ dự án nắm giữ. Việc nắm rõ nguồn cung lưu hành của một dự án giúp nhà đầu tư đánh giá chính xác hơn về độ sâu thực sự của thị trường và tiềm năng biến động giá của token.
Ảnh hưởng của nguồn cung lưu hành đối với thị trường tiền mã hóa là rất lớn. Trước hết, đây là yếu tố cơ bản trong công thức tính vốn hóa thị trường (Market Cap)—vốn hóa thị trường bằng giá hiện tại nhân nguồn cung lưu hành, chứ không phải tổng nguồn cung. Phương pháp này phản ánh sát thực hơn quy mô thực sự của một dự án trên thị trường. Thứ hai, nguồn cung lưu hành liên quan mật thiết đến cơ chế phát hành token, khi các token mới được phát hành vào lưu thông thường tạo ra áp lực lên giá trên thị trường. Nhà đầu tư thường theo dõi sát lịch trình mở khóa token để dự đoán các đợt biến động giá tiềm tàng. Ngoài ra, tỷ lệ nguồn cung lưu hành (nguồn cung lưu hành/nguồn cung tối đa) đã trở thành chỉ số quan trọng để đánh giá mức độ tập trung phân phối token, trong đó tỷ lệ thấp có thể báo hiệu một lượng lớn token sẽ được tung ra thị trường trong thời gian tới, dẫn đến nguy cơ lạm phát gia tăng.
Mặc dù là một chỉ số quan trọng, nguồn cung lưu hành vẫn đối mặt với nhiều thách thức và rủi ro. Thách thức đầu tiên là độ chính xác của dữ liệu—do thiếu chuẩn hóa, các nền tảng dữ liệu khác nhau có thể sử dụng phương pháp tính nguồn cung lưu hành không giống nhau, khiến số liệu về cùng một token có thể khác biệt giữa các nền tảng. Thứ hai, một số nhóm phát triển có thể thao túng nguồn cung lưu hành thông qua các cơ chế khóa token không minh bạch hoặc mô hình tokenomics (mô hình kinh tế token) phức tạp nhằm tạo cảm giác khan hiếm giả tạo. Hơn nữa, với các token mới được phát hành, nguồn cung lưu hành ban đầu thường rất thấp, khiến rủi ro bị thao túng giá tăng lên do khối lượng giao dịch nhỏ cũng có thể ảnh hưởng lớn đến giá. Các cơ quan quản lý đang ngày càng quan tâm đến sự minh bạch trong việc công bố nguồn cung lưu hành của các bên phát hành token.
Trong tương lai, chỉ số nguồn cung lưu hành sẽ giữ vai trò ngày càng quan trọng trên thị trường tiền mã hóa. Khi ngành trưởng thành, có thể kỳ vọng một số xu hướng phát triển: Thứ nhất, nhu cầu về dữ liệu nguồn cung lưu hành chuẩn hóa sẽ thúc đẩy các phương pháp tính toán thống nhất và cơ chế công bố minh bạch hơn. Thứ hai, các công cụ phân tích on-chain (phân tích trên chuỗi khối) sẽ giúp giám sát nguồn cung lưu hành chính xác hơn, phân biệt rõ giữa token hoạt động thực sự và các "token zombie" (token không hoạt động lâu dài). Thứ ba, ngày càng nhiều dự án áp dụng các mô hình kinh tế token linh hoạt, như mua lại và đốt hoặc cơ chế giảm phát để tối ưu hóa nguồn cung lưu hành. Bên cạnh đó, khi hệ sinh thái DeFi ngày càng phát triển, khả năng thanh khoản và mức độ lưu thông của token qua nhiều giao thức trở nên phức tạp, đòi hỏi thị trường xây dựng các phương pháp phân tích nguồn cung lưu hành chi tiết hơn, phản ánh chính xác tình trạng sử dụng token trên từng giao thức cụ thể.


